Encyklopedia ziół

Start / Encyklopedia ziół / Ziołolecznictwo

Ziołolecznictwo

Ziołolecznictwo

Ziołolecznictwo

Zioła, czyli leki prosto z serca natury

Ziołolecznictwo, znane też jako fitoterapia, ma bardzo odległą historię sięgającą początków ludzkości i czasów, zanim jeszcze pojawiła się pierwsza cywilizacja. To jedna z najstarszych dziedzin medycyny naturalnej polegająca na wykorzystaniu surowców i przetworów roślinnych do wywoływania korzystnych zmian w funkcjonowaniu organizmu. 

Dzieje ziołolecznictwa

Początki ziołolecznictwa sięgają człowieka pierwotnego, który uczył się funkcjonować podglądając naturę. Obserwując zwierzęta poznawał dary natury zjadane w stanach chorobowych, które nie stanowiły typowego pożywienia. W ten sam sposób człowiek nauczył się unikać roślin zawierających substancje toksyczne. Najstarsze udowodnione ślady stosowania ziół pojawiają się już w dokumentach babilońskich i asyryjskich, ale w rozpowszechnieniu ziołolecznictwa w Europie największe znaczenie miał Egipt. Jednym z dokumentów, w którym pojawiają się wzmianki o ziołach jest papirus Ebresa z XVI w.p.n.e, zawierający około 900 receptur na leki naturalne, w tym większość pochodzenia roślinnego. 


Prawdziwe ziołolecznictwo narodziło się w Grecji. Rośliny lecznicze opisuje Hipokrates i Pliniusz Starszy, który wymienia aż tysiąc różnych gatunków przydatnych w leczeniu dolegliwości. Grecja miała też udział w odejściu od przypisywania ziołom magicznych mocy. Znaczącą rolę w rozwoju ziołolecznictwa odegrał lekarz Marka Aureliusza Galen, który zapoczątkował funkcjonujące jeszcze niedawno laboratoria galenowe. Wprowadził także podział leków naturalnych na napary, odwary, mazidła i nalewki. Kolejną ważną dla ziołolecznictwa postacią był Paracelsus, który jako pierwszy wyizolował z roślin leczniczych takie substancje, jak morfina, nikotyna, chinina i kofeina. Substancje pozyskiwane z roślin stanowiły podstawę farmakologii aż do wynalezienia leków syntetycznych w latach 30-tych ubiegłego wieku.

Ziołolecznictwo na przestrzeni wieków

Ziołolecznictwo przez wiele stuleci traktowane było, jako podstawowa forma leczenia, stopniowo uzupełniana o inne obszary, jak chirurgia czy ortopedia. Jeszcze w XIX i XX wieku prowadzono intensywne badania nad założeniami Paracelsusa, a szczególne zasługi w tej dziedzinie położył rosyjski uczony Oriechow. Zagrożeniem dla ziołolecznictwa było wynalezienie antybiotyków i chemioterapeutyków. Po odkryciu leków syntetycznych ziołolecznictwo zostało zepchnięte do roli leczenia domowego.

Rewolucja przemysłowa i szybki postęp przyczyniły się do rozwoju farmakologii, jednak dopiero w ostatnich dziesięcioleciach udowodniono naukowo szkodliwe działania uboczne wielu leków syntetycznych. Stąd powrót do ziołolecznictwa i ponowne docenienie zadziwiającej mocy roślin leczniczych. Do łask powróciły preparaty galenowe, a także elementy tradycyjnej medycyny chińskiej i hinduskej. Zioła suszone i preparaty ziołowe przeżywają prawdziwy renesans doceniane także przez tradycyjnych lekarzy, którzy coraz częściej zastępują nimi leki syntetyczne, wspomagając nowoczesne metody terapeutyczne.

 

Ziołolecznictwo Ziołolecznictwo Ziołolecznictwo Ziołolecznictwo

Zagrożenia związane z ziołolecznictwem

Zioła to leki natury zawierające w sobie wiele cennych substancji, które mogą korzystnie wpływać na nasze zdrowie, ale też przyczyniać się do różnych dysfunkcji. Mówiąc o zagrożeniach związanych ze stosowaniem leków ziołowych warto zwrócić uwagę na dwa z nich. Pierwszym jest możliwość przedawkowania związana z powszechnym przekonaniem, że zioła są zdrowe i nie szkodzą, więc można je pić w ilościach nieograniczonych. Niektóre rośliny, jak np. bylica piołun, zawierają toksyny (tujon), które odpowiednio dawkowane pomagają, ale spożyte w zbyt dużej ilości mogą powodować poważne skutki. Drugie zagrożenie wynika z przekonania o wyjątkowej mocy ziół skłaniając wiele osób chorych do całkowitej rezygnacji z leczenia szpitalnego. Warto pamiętać, że zioła i preparaty ziołowe powinny być uzupełnieniem tradycyjnego leczenia, wspomagać je, a także mogą być stosowane w jednorazowych dysfunkcjach, jak problemy trawienne czy bóle menstruacyjne.


Literatura pomocna w leczeniu ziołami

Samodzielne stosowanie preparatów ziołowych wymaga podstawowej wiedzy na temat ich działania. Pomocna w tym może być fachowa literatura. Pozwala ona nie tylko na wybór skutecznego preparatu lub suszu ziołowego, ale też zapewnia wskazówki na temat prawidłowego stosowania. Wśród polecanych pozycji na temat ziołolecznictwa warto wymienić książki Mateusza Sanderskiego – „Zioła. Praktyczny poradnik o ziołach i ziołolecznictwie”, „Ziołowe receptury na zdrowie.”, a także cykl poradników zatytułowanych „Zioła w leczeniu…” poświęconych różnym dolegliwościom. To praktyczne przewodniki po zielarstwie i ziołolecznictwie. Cenną pozycją jest też książka Teodora Książkiewicza „Ziołolecznictwo Ojców Bonifratrów”. Z pozycji naukowych można wymienić „Leksykon Roślin Leczniczych”, którego autorem jest Dietrich Frohne, a z poradników do codziennego stosowania pracę zbiorową pt. „Zioła z apteki natury. Polskie zioła dla zdrowia i urody"

Przykłady współczesnych leków ziołowych

Współczesne ziołolecznictwo przyjęło nową formę a jego efektywność sprowadza się do stosowania różnych kombinacji ziół w postaci kropli czy syropów. Przykładowo w przypadku bezsenności stosowany napar z melisy został uzupełniony takimi ziołami, jak szyszki chmielu, kozłek lekarski, kwiatostan głogu i dziurawiec tworząc preparat Sedomix, lek działający uspokajająco i ułatwiający zasypianie. Połączenie dobroczynnych właściwości składników pozwala osiągnąć o wiele lepsze efekty oddziałując na kilka obszarów organizmu mogących powodować bezsenność. Preparat zmniejsza napięcie nerwowe, uczucie niepokoju oraz stres i zdenerwowanie. 

Z kolei Urofort pomaga w zwalczaniu nawracających infekcji dróg moczowych. Preparat zawiera liść mącznicy lekarskiej, a także zioła moczopędne – nawłoć i pokrzywę. Znajdująca się w mącznicy arbutyna w środowisku zasadowym zakażonego moczu zmienia się w działający przeciwbakteryjnie hydrochinon. Diabetofort zawierający perz i fasolę zwyczajną docenią z pewnością cukrzycy. Środek ten zapobiega gwałtownym wahaniom poziomu glukozy, przeciwdziałając hiperglikemii. Jego zaletą jest też działanie profilaktyczne u osób z obciążeniem cukrzycowym.

 

Autor tekstu: Leki Natury

PRZEDSIĘBIORSTWO
FARMACEUTYCZNE
"LEKI NATURY"
TADEUSZ POLAŃSKI  Sp. z o.o.

ul. Zielona 30
08-500 Ryki
Polska

tel. (81) 865-10-69
e-mail: biuro@lekinatury.pl

Gdzie kupić

Wszystkie nasze produkty są dostępne bez recepty w aptekach i sklepach zielarskich na terenie całego kraju.
Szukaj »